Searching for space
Interview with Marcel Kampman, by Kim Caarls — Cahier ‘The Calling’ as a part of ‘SUSTAIN — making space for art in transitions that matter’
SUSTAIN explores the role of Spacemakers: parties that aim to contribute to systemic change by creating space for art in unusual places such as within the economy, science, or technology. The goal: to work with art towards a sustainable and just society — ecologically, economically, and socially. SUSTAIN is a collaborative project between The Hague University of Applied Sciences and Avans University of Applied Sciences. The research was conducted by Jacco van Uden (Professor of Change Management), Godelieve Spaas (Professor of Economy in Common), Olga Mink, Marga Rotteveel, and Kim Caarls.
De Nederlandse versie is te vinden onder de Engelse versie.
“Your astronaut if you want some space,” is how Marcel Kampman’s LinkedIn page introduces him. As a researcher into Spacemakers, this phrase immediately caught my attention. I quickly became engrossed in his “Happyplaces Project”, a playful research endeavour by Marcel. This project aims to learn from a diverse group of individuals on how they create or facilitate space and then translate these insights into practical tools that can help create better spaces where people can find their “happyplaces.”
Marcel’s Happyplaces Project is centred on the creation of space, both physical and mental. This concept was born out of his work as a creative strategist, where he aided organisations in carving out space for creativity, which Marcel views as essential in an ever-changing world. Surprisingly, he found that such space is often scarce, even among creatives like himself. This was intriguing, as one might expect creative agencies to foster environments conducive to optimal work. He discovered that constraints were not solely due to budgets and time but also related to factors like salary, recognition, and the work environment.
Marcel is a strong proponent of the importance of space for creativity and strives to create environments where individuals feel comfortable and are free to become inspired and meet new people. Driven by curiosity, he launched a research initiative to uncover the reasons behind the scarcity of creative spaces: the Happyplaces Project. He is exploring ways to establish such “happyplaces.” Having conducted over 1,000 interviews, each posing the question, “How do you create space?” he eagerly shares these stories to inspire others. Moreover, he wants to develop tools with which people can create space for themselves, in their environment, and the wider world. To then be able to create new spaces where people find space.
Connection
As a Spacemaker, Marcel himself creates space — space that fosters open and honest dialogue. Despite his background in making and creating, Marcel now places a greater emphasis on facilitating conversations.
In these discussions, his goal is to carve out space. Additionally, he organises events to connect people and ideas and is developing a book and an online platform to disseminate his findings on ‘Happy Places.’ He seeks to meet people, learn from them, satisfy his curiosity, and share his discoveries.
He also established the causatives. This initiative began when someone frequently referred to him as a ‘causer.’ From this, Marcel coined ‘causatives,’ a term he uses to describe action-oriented individuals. In 2004, he registered the domain name, and since then, causatives has evolved into a growing and diverse group of people dedicated to making a difference. They welcome new ideas and strive for positive change. The aim is not to form a collective but to gather an informal assembly of individuals with varied backgrounds and skills to collaborate on projects aimed at improving the world. The group welcomes anyone who embodies the qualities of a ‘causative’: proactive, creative, and inspirational.
Marcel champions a transition aimed at enhancing understanding among individuals. “Simply put, if we fail to understand each other, we cannot advance together. Consequently, the ensuing conversation is rendered futile. Therefore, if mutual comprehension is absent, everything else loses its significance.” Without mutual understanding, further collaboration and progress become challenging.
Marcel’s primary motivation is fostering understanding and connections among people. “As a designer, I’m essentially a connector and translator. I focus on identifying what is necessary to collectively address and solve specific challenges.” He deeply values the role of communication and the sharing of diverse viewpoints and ideas. His objective is to demonstrate that various perspectives exist and that there is no single, absolute truth. He aspires to create a setting where individuals are receptive to each other’s thoughts and experiences, working together to find universally acceptable solutions.
Overcoming differences is challenging, yet I aim for people to recognize that they, like everyone else, are right. This may seem paradoxical since ‘being right’ is often perceived as exclusive. But, of course, that’s not the case.
Marcel is convinced that every aspect of our lives, including the solutions we propose, arises from continuous dialogue and reassessment. Learning from our environment and incorporating new insights enables us to address broader societal issues. He highlights the significance of ongoing reflection and the quest for better ways to comprehend and support one another. “Overcoming differences is challenging, yet I aim for people to recognize that they, like everyone else, are right. This may seem paradoxical since ‘being right’ is often perceived as exclusive. But, of course, that’s not the case.”
New stories
Marcel is guided in his work by the desire to make complexity understandable. This pertains to language as well — how we use words, their meanings, and how they are perceived. This is relevant to the term ‘systemic transition’ too. Marcel harbours a certain resistance to the words ‘system’ and ‘transition,’ particularly when they are combined. He views the system as merely a human-made construct, characterised by agreements that have led to dependencies. He advocates for a more organic approach, inspired by nature. “When we think of a system, our minds often turn to machines and gears, but it would be far more enlightening to consider organic growth. How does that occur? In a forest, forty percent of it may perish to sustain the whole. Therefore, it’s crucial for some processes to halt. Yet, we tend to persist with everything.”
And then there’s transition. He emphasises that transition, by definition, always exists. Changes are constantly occurring, and human existence is in continual transition, driven by survival instincts. “What I find complicated is, when we talk about systemic transition, does that mean we need to drastically revise our perspective on how change occurs, or should we simply remain aware of the fact that we’re in the midst of it and think about how we deal with it?”
His focus is not so much on initiating new projects but rather on presenting alternative perspectives and facilitating conversations that can yield new insights. “My role isn’t necessarily to start a pop-up store with local tea; that idea appeals to me less. I’m more focused on showing alternatives, demonstrating that things can be different, making it imaginable and understandable. People should think: ‘Oh, I thought the world was always just A, but apparently, there’s also B’. And hopefully, then they think: ‘If there’s a B, maybe there’s also a C’. That would be nice.”
Due to the large and abstract nature of many of today’s problems, it’s difficult to see direct relationships between actions and their consequences. “For example, if we go on holiday by plane and come back to find that a part of our house has been damaged. Then, you don’t go on holiday once, and your house doesn’t get damaged. You go again, and your house turns out to be damaged again. It would have taken three instances for you to see that there’s a direct relationship between your actions and their effects. That would be extremely helpful, but in reality, these are all long-term processes that we don’t fully understand together.” This can sometimes lead to a lack of understanding among people.
Therefore, he stresses the importance of collective awareness. For this, people need to be able to see and understand alternatives and ask the right questions. To achieve this, Marcel advocates better listening to each other and developing an understanding of each other’s worldviews and experiences. In this endeavour, art and imagination are essential, according to Marcel, for presenting alternatives and new stories to address our societal challenges.
Op zoek naar ruimte
Interview met Marcel Kampman, door Kim Caarls
‘Your astronaut if you want some space’ staat te lezen op Marcel Kampman’s LinkedIn pagina. Als onderzoeker naar Spacemakers intrigeert dit zinnetje me meteen. Ik kom al gauw bij zijn ‘Happyplaces’ project terecht, een speels onderzoeksproject van Marcel. Het project heeft als doel om te leren van een breed scala aan mensen hoe ze ruimte creëren of faciliteren. En om vervolgens de bevindingen te vertalen naar praktische tools die kunnen helpen bij het creëren van betere ruimtes waar mensen ‘happyplaces’ kunnen vinden.
Het Happyplaces Project van Marcel gaat over het creëren van ruimte, zowel fysiek als mentaal. Het idee hiervoor ontstond tijdens zijn werk als creatief strateeg. Hij hielp organisaties om ruimte te creëren met en voor creativiteit, omdat creativiteit volgens Marcel van essentieel belang is in een wereld die voortdurend in beweging is. Maar tot zijn verbazing zag hij dat deze ruimte vaak schaars is, zelfs onder creatieven zoals hijzelf. Hij vond dit intrigerend, omdat je zou verwachten dat creatieve bureaus juist een omgeving creëren waarin mensen hun beste werk kunnen leveren. Hij ontdekte dat beperkingen niet alleen te maken hadden met budgetten en tijd, maar ook met zaken als salaris, erkenning en de werkomgeving.
Omdat Marcel sterk gelooft in het belang van ruimte voor creativiteit, streeft hij ernaar om plekken te creëren waar mensen zich comfortabel voelen en vrij kunnen zijn om geïnspireerd te raken, te durven en nieuwe mensen te ontmoeten. Gedreven door nieuwsgierigheid besloot hij een onderzoek te starten naar de redenen achter dit gebrek aan ruimte voor creativiteit: zijn Happyplaces Project. En hij onderzoekt hoe je dan zulke ‘happyplaces’ kunt creëren. Inmiddels heeft hij al meer dan 1.000 interviews gehouden, waarbij hij steeds dezelfde vraag stelde ‘hoe maak jij ruimte?’. De verhalen die hij ontdekte deelt hij graag ter inspiratie met anderen. Bovendien wil hij tools ontwikkelen waarmee mensen zelf de ruimte kunnen scheppen voor zichzelf, in hun omgeving en de grotere wereld. Om daar vervolgens nieuwe ruimtes te kunnen maken waarin mensen ruimte vinden.
Verbinding
Als Spacemaker maakt hij zelf ook ruimte. Ruimte zodat er een open en eerlijke dialoog kan plaatsvinden. Hoewel hij een achtergrond heeft in maken en creëren, richt Marcel zich tegenwoordig meer op het faciliteren van gesprekken. In die gesprekken wil hij ruimte maken en houden. Daarnaast organiseert hij evenementen om mensen en ideeën met elkaar te verbinden en werkt hij aan een boek en een online platform om zijn bevindingen over ‘Happyplaces’ te delen. Hij wil mensen ontmoeten, van hen leren en zijn nieuwsgierigheid voeden, en tegelijk wil hij delen wat hij ontdekt.
Ook heeft hij de causatives opgericht. De aanleiding was dat iemand hem herhaaldelijk ‘veroorzaker’ noemde. Van veroorzaker maakt Marcel ‘causatives’, een term om eigenschappen van werkwoorden te beschrijven in de Engelse taal. In 2004 registreerde hij de domeinnaam en bestaat causatives als een groeiende en diverse groep mensen die dingen willen laten gebeuren. Ze omarmen nieuwe ideeën en willen positieve veranderingen teweegbrengen. Het doel is niet om een collectief te zijn, maar om een informele groep van mensen met verschillende achtergronden en vaardigheden te laten samenwerken aan projecten die bijdragen aan een betere wereld. De groep staat open voor iedereen die de eigenschappen van een ‘causative’ heeft: iemand die actie onderneemt, creatief is en anderen inspireert.
Marcel staat voor een transitie die draait om het vergroten van begrip tussen mensen. “Om het eenvoudig te zeggen, als we elkaar niet begrijpen, kunnen we simpelweg niet verder komen samen. Het gesprek dat volgt heeft dan weinig zin. Dus als we elkaar niet begrijpen, heeft de rest weinig waarde.” Zonder wederzijds begrip voor elkaar zijn verdere samenwerking en vooruitgang moeilijk te realiseren.
De belangrijkste drijfveer voor Marcel is het streven naar begrip en verbinding tussen mensen. “Maar als ontwerper, als je kijkt naar mijn rol, ben ik in essentie een verbinder en vertaler. Ik kijk naar wat er nodig is om samen te komen tot iets wat we, al dan niet tijdelijk, gezamenlijk zien als een oplossing voor een bepaalde uitdaging”. Hij gelooft sterk in de kracht van communicatie en het belang van het delen van verschillende standpunten en ideeën. Zijn doel is om mensen te laten zien dat er diverse perspectieven bestaan en dat er niet één absolute waarheid is. Hij wil graag een omgeving, de omstandigheden en de voorwaarden creëren waarin mensen openstaan voor elkaars gedachten en ervaringen. En waarin ze samen op zoek gaan naar bevindingen waar iedereen zich in kan vinden, om vanaf verder te kunnen.
Het overbruggen van verschillen is nooit eenvoudig, maar in ieder geval wil ik dat mensen meer inzien dat ze ook gelijk hebben, net als anderen. Dat klinkt verwarrend, omdat ‘gelijk hebben’ iets is wat vaak gezien wordt alsof er maar één vorm van kan bestaan. Maar dat is natuurlijk niet zo.
Marcel is ervan overtuigd dat alle aspecten van ons leven, inclusief de oplossingen die we bedenken, voortkomen uit voortdurende dialoog en evaluatie. Door te leren van onze omgeving en nieuwe inzichten toe te passen, kunnen we bijdragen aan het oplossen van grotere maatschappelijke uitdagingen. Hij benadrukt het belang van voortdurende reflectie en het blijven zoeken naar manieren om elkaar beter te begrijpen en te ondersteunen. “Het overbruggen van verschillen is nooit eenvoudig, maar in ieder geval wil ik dat mensen meer inzien dat ze ook gelijk hebben, net als anderen. Dat klinkt verwarrend, omdat ‘gelijk hebben’ iets is wat vaak gezien wordt alsof er maar één vorm van kan bestaan. Maar dat is natuurlijk niet zo.”
Nieuwe verhalen
Marcel voor beter luisteren naar elkaar en het ontwikkelen van begrip voor elkaars wereldbeeld en ervaringen. Hierbij zijn kunst en verbeelding volgens Marcel essentieel om alternatieven en nieuwe verhalen voor te stellen en onze maatschappelijke uitdagingen aan te gaan.
Marcel laat zich in zijn werk leiden door het verlangen om complexiteit begrijpelijk te maken. Het gaat daarbij ook over alle vormen van taal, hoe we woorden gebruiken, wat die woorden betekenen en hoe die woorden gehoord worden. Zo ook het woord ‘systeemtransitie’. Marcel voelt een zekere weerstand tegen de woorden ‘systeem’ en ‘transitie’, vooral wanneer ze samen worden gebruikt. Volgens Marcel is het systeem niet veel meer dan een door mensen gemaakte constructie, waarbij afspraken zijn ontstaan die afhankelijkheden creëren. Hij pleit voor een meer organische benadering, geïnspireerd door de natuur. “Bij systeem denken we vaker aan machines en tandwielen, maar het zou veel mooier zijn als we denken aan organisch groeien, hoe gaat dat? In een bos gaat veertig procent van één bos dood om het hele bos te kunnen laten voortbestaan. Dus het is ook belangrijk dat er dingen niet doorgaan. En wij laten dingen altijd doorgaan.”
En dan heb je transitie. Hij benadrukt dat transitie er per definitie altijd is. Veranderingen vinden altijd plaats en het menselijk bestaan is continu in transitie, gedreven door overlevingsinstincten. “Nou, wat ik dus ingewikkeld vind, als we het over de systeemtransitie hebben. Betekent dat dan we ons perspectief op hoe verandering plaatsvindt drastisch moeten herzien, of moeten we ons simpelweg bewust blijven van het feit dat we er middenin zitten en nadenken over hoe we ermee omgaan?”
Zijn focus ligt niet zozeer op het initiëren van nieuwe projecten, maar eerder op het presenteren van alternatieve perspectieven en het faciliteren van gesprekken die nieuwe inzichten kunnen opleveren. “Mijn rol is niet per se dat ik degene ben die een pop-up store begint met lokale thee, dat idee spreekt me wat minder aan. Mijn focus ligt meer op het tonen van alternatieven, laten zien dat dingen anders kunnen, zodat het voorstelbaar en begrijpelijk wordt. Ze moeten denken: ‘Oh, ik dacht dat de wereld altijd alleen maar A was, maar er is blijkbaar ook B’. En hopelijk denken ze dan: ‘Als er een B is, is er misschien ook wel een C’. Dat zou mooi zijn.”
Door het grote, en het abstracte karakter van veel problemen vandaag de dag is het moeilijk om directe relaties te zien tussen acties en hun gevolgen. “Bijvoorbeeld dat als we met het vliegtuig op vakantie gaan en als we terugkomen zien dat een stukje van ons huis kapot is gegaan. En je gaat daarna een keer niet op vakantie en je huis gaat niet stuk. En je gaat wel en je huis blijkt weer stuk te zijn. Dan heb je er drie keer voor nodig gehad om te zien dat er een directe relatie is tussen je handelen en het effect daarvan. Dat zou enorm helpen, maar in werkelijkheid zijn het allemaal dingen die over lange tijd gaan en die kunnen we met elkaar niet zo goed begrijpen.” Hierdoor kan het begrip tussen mensen soms tekortschieten.
Hij benadrukt daarom het belang van een collectief bewustzijn. Hiervoor moeten mensen alternatieven kunnen zien en begrijpen en moeten ze de juiste vragen kunnen stellen. Om dit te bereiken, pleit Marcel voor beter luisteren naar elkaar en het ontwikkelen van begrip voor elkaars wereldbeeld en ervaringen. Hierbij zijn kunst en verbeelding volgens Marcel essentieel om alternatieven en nieuwe verhalen voor te stellen en onze maatschappelijke uitdagingen aan te gaan.
Thank you for taking the time to read the article and/or watch the video. I hope that you enjoyed it. If you did, don’t forget to hit the clap button several times(the icon of the hands below or on the left side of your screen) so I know I connected with you. Follow me here on Medium to automagically see new stories pop up on your Medium homepage. Or follow me on LinkedIn, I also share updates and stories there. Thank you for your support!
